تغذيه در نوروز
|
در آستانه عيد نوروز هستيم. همزمان با شروع سال نو و شكوفايي طبيعت، بسيار بجاست كه با بازنگري در الگوي غذايي و عادات و رفتارهاي تغذيهاي خود، فصلي نو و شكوفا را در تغذيهتان نيز آغاز كنيد. در اين ايام، بازار مهماني و ديد و بازديد بسيار پررونق است و به همين نسبت، مصرف انواع شيريني، شكلات، گز، سوهان، پشمك، آجيل و خشكبار افزايش مييابد. به طور كلي برنامه غذايي نادرست و نامنظم و خوردنهاي پياپي و بيموقع، بهويژه در اين روزها، وضعيت جسماني را از سلامت و تعادل خود خارج مي سازد، مگر آنكه پيش از فرا رسيدن اين روزها، با ارادهاي استوار، درباره شيوه تغذيهمان تصميمي جدي بگيريم تا به مشكلي برنخوريم و در پايان اين ايام بهيادماندني نيز، بهترين و زيباترين خاطرات نوروزي را در آغاز دفتر سال جديد حك كنيم. در همين زمينه توصيههايي خواهد شد كه رعايت آنها ميتواند از بسياري نگرانيها بكاهد: 1. مهماننوازي ما ايرانيان بر همه آشكار است. اين روزها نيز بازار اين خصلت پسنديده بسيار داغ است، ولي امان از زمانيكه از تعارف، به عنوان ابزاري در خدمت اين سنت، بيش از اندازه استفاده شود كه در نهايت ممكن است براي مهمانان، بهجاي خدمت، عامل زحمت گردد.2. گاهي شيريني و آجيل در ايام عيد، جانشين ناهار يا شام ميشود و برخي افراد كه در مصرف اين تنقلات زيادهروي ميكنند به علت سير شدن يا ترس از چاقي، يك يا شش وعده اصلي غذايي را حذف ميكنند. بايد توجه داشت كه گرچه تنقلات ارزش غذايي بالايي دارند، نميتوانند جانشين غذاي اصلي شوند. مصرف سه وعده اصلي غذا؛ يعني صبحانه، ناهار و شام براي همه لازم است و بايد تا حد امكان از زيادهروي در مصرف تنقلات چاقكننده، شيرين و پرچرب پرهيز كرد تا موجب چاقي، افزايش چربيهاي نامطلوب خون و كاهش اشتها براي صرف غذاي اصلي نشوند. بنابراين، مصرف متعادل آجيل نه تنها ضرري ندارد، براي سلامت بدن بسيار مفيد است. 3. در ايام نوروز و تعطيلات سال نو، ممكن است به علت صرف غذا در رستوران يا دعوت به مهمانيهاي ناهار و شام، الگوي غذايي افراد تغيير كند. غذاهايي كه در مهمانيهايا رستورانها تهيه ميشوند، معمولاً سرخكرده، چربتر و پرنمكتر از غذاهاي معمول خانگي هستند. مصرف چنين غذاهايي افزون بر آنكه موجب چاقي ميشود، فشار خون و چربيهاي خون را نيز افزايش ميدهد و براي سلامت بدن زيان دارند. بنابراين، براي حفظ سلامت مهمانان و افرادي كه براي شما عزيز و محترمند، بايد از تهيه و سرو غذاهاي چرب و پر نمك و دسرهاي چرب و شيرين خودداري كنيد. 4. معمولاً در تعطيلات عيد، تحرك و فعاليت جسميآشكارا كاهش مييابد؛ زيرا بيشتر وقتِ افراد، به ديد و بازديد و شركت در مهمانيها و يا در مسافرت سپري ميشود. كمتحركى، بهخصوص اگر با پرخوري يا بدخوري همراه باشد، ميتواند اختلالهاي زيادي در بدن انسان ايجاد كند. اين اختلالها براي سالمندان، افراد با چربي و فشار خون بالا، مبتلايان به عوارض قلبي عروقي و افراد چاق، زيانبارتر و خطرناكتر است. 5. در ايام نوروز يا پس از آن، بعضي افراد، بهويژه كودكان، نوجوانان، سالمندان و افرادي كه دستگاه گوارش ضعيفي دارند، ممكن است به علت پرخوري يا بينظميدر غذا خوردن، دچار اختلالات و ناراحتيهاي گوارشي شوند كه عوارض آن تا مدتها آنها را رنج ميدهد. بنابراين، براي اينكه از تعطيلات خوشايند و نشاطبخش نوروز، بيشترين استفاده را ببريد و از عوارض تغذيه نامناسب در اين ايام در امان بمانيد، بايد از برنامه غذايي مناسب، منظم و درست پيروي كنيد و از زيادهروي در مصرف تنقلات و ديگر مواد غذايي (بهجز سبزي و ميوه) بپرهيزيد. همچنين مصرف مقدار كافي آب، ميوه و سبزيهاي تازه را در برنامه غذايي روزانه خود فراموش نكنيد و در كنار ديد و بازديد و مهمانيهاي نوروزى، به ورزش پيادهروي و ديگر فعاليتهاي فيزيكي نيز بپردازيد. بهاين ترتيب ميتوانيد سلامت خود و خانوادهتان را تأمين كنيد. توصيه هاي غذايي در سفر در طول سفر بايد اصول تغذيهاي و بهداشت و ايمني مواد غذايي رعايت شود. در اين زمينه، توجه به چند نكته، لازم و مفيد است:1.در طول سفر بايد مانند ديگر زمانها، به طور متعادل و متنوع از تمام گروههاي غذايي استفاده كنيد. 2. بهتر است از خوردن سبزيهابه صورت خام، به دليل احتمال آلودگي آنها خودداري كنيد. 5. از غذاهاي چرب، سرخ شده، شيريني، شكلات و خامه، زياد نخوريد. 6. بهتر است بهجاي نوشابه، از دوغ و نوشيدنيهاي كمكالري استفاده كنيد. 7.بهترين نوشيدني براي تأمين نياز بدن به مايعات، آب است. تا حد امكان از مصرف سانديس و نوشابههاي گازدار بپرهيزيد. 8. در طول سفر حتماً به مقدار كافي از لبنيات استفاده كنيد و روزانه متناسب با نياز بدنتان، حدود 2-3 ليوان شير يا ماست ميل بفرماييد. 9. بهجاي مصرف غذاهاي سرخشده، از غذاهاي آبپز، كبابي و تنوري استفاده كنيد. 10. تا حد امكان، سوسيس و كالباس مصرف نكنيد. 11. قبل از مصرف غذاهاي كنسروى، از سلامت آنها مطمئن شويد و در صورت مشاهده برآمدگي و فرورفتگي در قوطي آنها، از مصرفشان خودداري كنيد. قبل از مصرف، حتماً آنها را، چه باد كرده باشند يا نباشند، بيست دقيقه بجوشانيد. (به طوري كه از زمان جوش آمدن آب، 20 دقيقه بجوشند) حامد براتى |